Restauratie

De originele wapenborden uit 1456, betaald door Filips de Goede, zijn in 1539 door een blikseminslag geheel in vlammen opgegaan. Daarop besloot Karel V om in 1545 alle wapenborden opnieuw te vervaardigen.

Deze complete serie van vijfendertig wapenborden valt vandaag de dag nog te bezichtigen in de Grote Kerk. Een uniek en bijzonder voorrecht dat de kerk deelt met kerken in Brugge, Gent, Mechelen, St Omer, Dijon en Barcelona, waar Filips de Goede ook kapittels hield. De collectie is in 2009 toegevoegd aan de lijst Wet tot Behoud Cultuurbezit.

wist-je-dat:
De planken van de wapenborden allemaal van dezelfde boom komen?

In 2001 onderzocht de Grote Kerk de mogelijkheden om de wapenborden te conserveren en te restaureren. De wapenborden zijn namelijk in de loop der eeuwen flink ‘opgelapt’. In die periode betekende dat vooral veel bijschilderen en overschilderen. Nu gebeurt dat op een heel ander niveau: zo doen experts materiaal-technisch onderzoek naar de schilderijen, in combinatie met historisch onderzoek. Daarin nemen wetenschappers de betekenis van de voorstellingen alsook de restauratiegeschiedenis onder de loep.

wist-je-dat:
De wapenborden 350 jaar verborgen lagen onder vele lagen van overschilderingen? Pas sinds een paar jaar weten we dus hoe de wapenborden uit de tijd van Karel V er werkelijk uitzagen.

Stichting Restauratie Atelier Limburg (SRAL), dat in 2006 aan het restauratieproces begon, gebruikt daarom veel liever het woord ‘behandeling’ in plaats van restauratie.

Gwendoline Fife, hoofdconservator bij SRAL en projectleider van de behandeling van de Wapenborden, deed in samenwerking met kunsthistorica Marjolijn Kruiper bijzondere ontdekkingen tijdens het restauratieproces. ‘In de twintig jaar dat ik dit werk doe, is het de eerste keer dat ik schilderijen tegenkom die zo veel en zo grootschalig zijn overgeschilderd, en dat ook nog eens over zo’n lange periode’, aldus Fife.

Wist-je-dat:
Omdat de serie wapenborden op de lijst staan van de Wet tot Behoud Cultuurbezit, de collectie Nederland niet mag verlaten?